Dingen om te doen in El Escorial

Om de Spaanse hoofdstad te bezoeken, moet u heel goed plannen wat u elke dag gaat doen. Daarbij raad ik u aan niet alleen alles wat Madrid te bieden heeft op te nemen, maar ook nota te nemen van enkele nabijgelegen must-see plaatsen.

Als er één excursie vanuit Madrid is die als een must kan worden beschouwd, dan is het wel die naar El Escorial. Er zij op gewezen dat, hoewel wij gewoonlijk deze naam gebruiken om het klooster aan te duiden, er twee verschillende dorpen in de omgeving zijn. Zo liggen naast elkaar San Lorenzo del Escorial (waar het klooster is) en El Escorial, in het onderste gedeelte. In dit artikel zal ik u alles laten zien wat er in het klooster te zien is, maar ook enkele interessante elementen buiten het klooster.

Het eerste wat u ziet als u de hoofdpoort van het kloostercomplex binnengaat, is de binnenplaats van de koningen, vanwaar u een prachtig uitzicht hebt op de voorgevel van de basiliek. Van hieruit begint uw bezoek, op eigen gelegenheid of met een van de rondleidingen die u rondleiden in El Escorial.

Het meest opvallend zijn de zes standbeelden die de koningen van de stammen van Juda voorstellen, die op deze binnenplaats zijn geplaatst omdat zij hebben deelgenomen aan de bouw van de Tempel van Jeruzalem.

Een van de belangrijkste gebouwen binnen het kloostercomplex is het Paleis van de Habsburgers, ook bekend als het Huis Filips II, omdat deze koning het als gelegenheidsresidentie gebruikte, net als de rest van de vorsten van het Huis van Oostenrijk.

Het interieur is, zoals u zult zien, vrij sober, hoewel het enkele zeer interessante kamers bevat. Bekijk ook de in marqueterie uitgevoerde deuren, het schilderij Landschap met de heilige Christoffel en kind en de portretten van de Habsburgers.

Hall of Battles

De zaal van de veldslagen, tot in de 17e eeuw bekend als de Koningsgalerij, is een van de indrukwekkendste zalen van het Habsburgse paleis. Het was onder meer de bedoeling indruk te maken op de bezoekers van de vorst met fresco's die grote Spaanse militaire triomfen uitbeeldden.

Deze fresco's, die aan het eind van de 16e eeuw werden uitgevoerd door de Genuezen Nicolás Granello, Fabrizio Castello en Lazaro Tavarone, bedekken de muren van de zaal als waren het wandtapijten. Zij beelden onder andere veldslagen uit, zoals de slag bij Higueruela (in 1431), de slag bij San Quintín (in 1557, waarvan de overwinning werd geëerd met de bouw van het klooster) en de annexatie van Portugal.

De Hall of the Guards

Nog steeds in het paleis, is het de moeite waard om de Sala de los Guardias (Zaal van de Wachters) te bezoeken. Hier bevindt zich de stoel-litera waarmee Filips II van Madrid naar El Escorial werd vervoerd voordat hij aan jicht stierf.

U kunt er ook enkele interessante schilderijen zien van de Vlaamse scholen uit de 16e en 17e eeuw en andere van andere Europese scholen uit die tijd. Als curiosum stond het raam van de kamer van de koning in verbinding met de basiliek, zodat hij elke dag naar de mis kon luisteren.

De toegang tot El Escorial omvat ook een bezoek aan het Koninklijk Paleis van de Bourbons. Het eerste wat u zal opvallen als u al eerder het Habsburgpaleis bent binnengegaan, is de stilistische verandering die het gevolg is van de verandering van regerend huis.

De eerste koningen van het Huis Bourbon kozen, in overeenstemming met hun afkomst, voor een meer Franse stijl van versieren. Dit is te zien in de belangrijkste zalen in dit gebied: het Oratorium van de Koningin, de Koningszaal en de Zaal van de Ambassadeurs.

In het Koninklijk Paleis zijn ook vele wandtapijten te zien, waaronder enkele van Francisco de Goya.

Een van de bedoelingen bij de bouw van het klooster was dat het zou dienen als rustplaats voor de stoffelijke resten van de Spaanse koningen. Als plaats werd dit pantheon gekozen, dat zich onder het hoofdaltaar van de basiliek bevindt.

De overblijfselen van 26 koningen en koninginnen van het land liggen in deze grote ronde zaal, gebouwd van marmer en met een grote hoogte. De eersten zijn aan de rechterzijde van het altaar geplaatst, terwijl de laatsten aan de linkerzijde zijn begraven.

Alvorens hier te worden begraven, moesten de lichamen enkele jaren worden bewaard in een nabijgelegen ruimte, bekend als de Pudridero.

Het waren niet alleen koningen die hier begraven werden. Sommige prinsen werden ook in het klooster begraven, in het zogenaamde Pantheon van de Prinsen. Het was koningin Isabella II, rond 1888, die opdracht gaf tot de bouw van deze zaal onder de sacristie.

De 9 kamers waarin het pantheon is onderverdeeld, bevatten verschillende zeer interessante beeldhouwwerken, alsmede verschillende decoratieve motieven die typisch zijn voor de 19e eeuw.

Vlak naast dit pantheon staat een ander, iets macaber pantheon: dat van de Párvulos. Hier werden de zuigelingen begraven die stierven voor ze de puberteit bereikten, in totaal 60.

Als u het Prado-museum al hebt bezocht, zult u bij het binnengaan van dit deel van het klooster werken kunnen herkennen van enkele meesters van de universele schilderkunst. In deze vertrekken kwamen oorspronkelijk de monniken bijeen, maar tegenwoordig herbergt het een indrukwekkende collectie schilderijen van Bosch, Zurbarán, Titiaan en Tintoretto.

Alsof dit nog niet genoeg was, was Diego de Velázquez betrokken bij de decoratie van de 9 kamers die de ruimte vormen.

Het is ook de moeite waard om de architectuur van de kamers te bekijken. De gewelven, bijvoorbeeld, zijn versierd met prachtige renaissance fresco's, alle van religieuze aard.

Een van de belangrijkste delen van het complex is de Patio de los Evangelistas. Vanaf hier kunt u genieten van een fantastisch uitzicht op de gevels van de kloostergalerijen en een kleine tempel, Templete de los Evangelistas genaamd, die zijn naam geeft aan de door Juan de Herrera aangelegde binnenplaats.

De binnenplaats, in werkelijkheid een tuin, heeft de typische vorm van deze binnenruimten in kloosters. Met een kruisvormige plattegrond stelt de templete het geestelijk leven en de tuin van Eden voor, met de vier rivieren die elk deel van de wereld bevloeien.

Rond de binnenplaats kunt u door de galerijen van het hoofdklooster lopen. Daarin kunt u niet minder dan vierenvijftig frescoschilderijen bewonderen die het verhaal van de Verlossing vertellen. Als u de volgorde volgt (beginnend bij de deur van de processies, die van de kloostergang naar de kerk leidt) ziet u van de geboorte van de Maagd tot het Laatste Oordeel.

Hoewel het vreemd mag lijken, mag bij een bezoek aan het klooster van El Escorial deze trap in het midden van de westelijke galerij van het klooster niet ontbreken.

De reden hiervoor is niets anders dan de fabelachtige architectuur, die vergezeld gaat van een door Luca Giordano in 1692 in fresco's geschilderd gewelf, waarvan de titel heel expliciet is: De Glorie van de Spaanse Monarchie.

Het plafond boven de trap bevat ook andere fresco's, deze met gevarieerde motieven en van verschillende datering. Sommige beelden religieuze gebeurtenissen uit, zoals het leven van Jezus Christus, terwijl andere gewijd zijn aan gebeurtenissen zoals de slag bij San Quentin of de bouw van het klooster zelf.

In een tijdperk dat gekenmerkt werd door het belang van de katholieke godsdienst, is de basiliek van het klooster een van de belangrijkste onderdelen van het complex. Met de bouw ervan werd in 1575 begonnen, maar het werd pas in 1586 ingewijd.

Om daar te komen moet men de binnenplaats van de Koningen oversteken, versierd met zes standbeelden van de koningen van Juda die deelnamen aan de bouw van Salomo's tempel.

Eenmaal binnen in de basiliek zult u, zoals uw gids u zal uitleggen als u besloten hebt er een te nemen, beseffen dat er eigenlijk twee verschillende kerken binnenin zijn: de Sotocorro-kerk, die gebruikt wordt voor ceremonies die door het volk worden bijgewoond, en de Koninklijke Kapel en de kloosterkerk.

De basiliek is op het hoogste punt 95 meter hoog. Zoals in een groot deel van het complex is de architectuur vrij sober en in dit geval is de decoratie zeer spaarzaam. Het enige opmerkelijke is het beeld van de gekruisigde Jezus Christus, een werk van Cellini, dat zich in een van de kapellen bevindt.

Boekenliefhebbers zullen onder de indruk zijn wanneer zij deze grote bibliotheek binnengaan, zowel door de boeken die er worden bewaard als door de prachtige fresco's in het gewelf.

Filips II zou een groot verzamelaar van boeken en relikwieën zijn geweest. In 1612 beval een edict van hem dat zijn bibliotheek in El Escorial een exemplaar moest hebben van elk boek dat ooit is gepubliceerd, wat u een idee geeft van wat zijn verzameling moet zijn geweest.

Vandaag de dag bevat de bibliotheek zo'n 40.000 exemplaren, waaronder juweeltjes als de Cantigas de Alfonso X El Sabio (De Cantikels van Alfonso X de Wijze).

De boekenkasten, ontworpen door Juan de Herrera in eiken, mahonie en ceder, zijn ook een kijkje waard.

Buiten het klooster ligt de Jardín de los Frailes (tuin van de broeders), een heel vredig en goed onderhouden gebied. Als u tijd hebt, raad ik u aan een wandeling langs de paden te maken en de westkant van het monumentale complex te bekijken.

Aan de oostzijde van het monument bevinden zich andere tuinen die vergelijkbaar zijn met de tuin van de broeders. Als u naar buiten kijkt, zult u zien dat deze werden gescheiden door muren met nissen, omdat ze alleen bestemd waren voor het genot van vorsten.

Als u, van alle manieren om vanuit Madrid naar El Escorial te komen, voor uw eigen auto heeft gekozen, is het heel gemakkelijk om bij de Silla de Felipe II te komen Zo niet, dan kunt u vanuit de stad een wandeling van tweeëneenhalve kilometer maken om er te komen.

Volgens de legende ging de vorst zelf vaak naar dit uitkijkpunt om te zien hoe de werkzaamheden aan het klooster vorderden. Tegenwoordig is het wellicht een van de beste plaatsen om van de grootsheid van het monument te genieten.

De Silla de Felipe II bestaat uit verschillende platforms in de vorm van trappen en met in graniet uitgehouwen zitplaatsen, waar u kunt zitten en het uitzicht bewonderen.

Naast de indrukwekkende uitzichten is de route naar de Silla echt geweldig, in die mate zelfs dat het een van de populairste is geworden bij wandelliefhebbers die uit de hoofdstad komen.

Wie met de auto komt, kan hem achterlaten op een parkeerplaats in het Bosque de la Herrería, een gebied vol eiken- en kastanjebomen. Vanaf daar is de wandeling naar de Silla de Felipe II echt prachtig.

Een ander bezoek, alleen met een gids, dat in de omgeving kan worden afgelegd is de Casita del Príncipe. Het is gevestigd in een 18e eeuws paleis (op 10 minuten lopen van het klooster) en werd door de koningen gebruikt als buitenverblijf.

Mijn advies is om in ieder geval een wandeling door de tuinen te maken, want die hebben een vijver, watervallen en een prachtig uitzicht op het klooster. En het is gratis om binnen te komen.

Het is goed mogelijk dat u na het bezichtigen van het klooster in de stad wilt blijven lunchen (hier vindt u enkele van de beste restaurants in El Escorial). Als u hier bent, mag u een wandeling door de mooie Floridablanca straat niet overslaan, waar u een aantal interessante gebouwen kunt zien.

Misschien wel het meest de moeite waard is het Teatro Real Coliseo de Carlos III. Het was deze vorst die opdracht gaf tot de bouw van het theater, zodat de koninklijke plaatsen over ruimten voor theatervoorstellingen zouden beschikken.

Het gebouw is het enige theater in het land dat zijn 18e-eeuwse stijl heeft behouden, en is tevens een van de oudste van Spanje. Als u geïnteresseerd bent in de geschiedenis, is er binnen een museum dat de meer dan twee en een halve eeuw geschiedenis laat zien die het bezit.