10 Dingen om te doen in Venetië in de winter

Een vakantie in Venetië in de winter kan veel verrassingen met zich meebrengen. Naast de carnavalsfeesten is de stad ook versierd voor Kerstmis en biedt een scala aan activiteiten.

Joaquín Montaño

Joaquín Montaño

12 minuten lezen

10 Dingen om te doen in Venetië in de winter

Mist in Venetië | ©Alexandra E Rust

De winter kan zeker een geweldige tijd zijn om te genieten van alles wat er te zien en te doen is in Venetië. Naast de gebruikelijke bezienswaardigheden voor bezoekers zijn er in deze tijd van het jaar twee van de grootste festivals van de stad: Kerstmis en natuurlijk het fantastische carnaval.

Een ander voordeel van een paar dagen Venetië in de winter is dat er veel minder toeristen zijn dan in de zomer. Hierdoor kun je rustiger rondwandelen en elk detail in je eigen tempo waarderen. Voeg daar de mogelijkheid aan toe om evenementen zoals de aankomst van de Befana of het Festa Veneziana sull'acqua mee te maken en je zult zeker een onvergetelijke reis hebben.

1. Bezoek de kerstmarkten en geniet van de verlichting van de stad.

Kerstmarkt Campo Santo Stefano| ©Plaza Mayor.
Kerstmarkt Campo Santo Stefano| ©Plaza Mayor.

De winter in Venetië is ongetwijfeld een van de beste tijden om de stad te bezoeken. In december hoef je bijvoorbeeld alleen maar door de versierde en verlichte straten en pleinen te slenteren om je ondergedompeld te voelen in de kerstsfeer, een gevoel dat nog versterkt wordt als je naar een van de markten gaat.

De meest opvallende kerstmarkt in de stad is die in Campo Santo Stefano. Met de kerk van San Esteban als luxueuze achtergrond vind je allerlei decoratieve artikelen in de vele kraampjes die daar staan opgesteld. Naast deze producten vind je er ook kinderspeelgoed, Venetiaanse maskers en de mooiste glazen voorwerpen van Murano.

Terwijl je rondsnuffelt bij de kraampjes van deze markt kun je ook een grappaspecialiteit proberen, zoals grappa met een heerlijke chocoladesmaak. Natuurlijk kun je ook kiezen voor een goede mousserende wijn en deze vergezellen met enkele van de gastronomische specialiteiten die er te koop zijn.

Andere markten die je zeker zullen bevallen zijn die in Campo San Polo, die in Palazzo Zenobio of die in Mestre.

De Santo Stefano markt heeft echter ook het voordeel van de nabijheid van het Canal Grande. Mijn advies zou zijn om na het verlaten van de markt het kanaal over te steken en naar de Rialtobrug te gaan, een perfecte plek om wat cadeaus te kopen of een hapje te eten in de bars en restaurants die daar in overvloed zijn.

Boek een rondleiding door Venetië

2. Ga naar een van de vele concerten in de Venetiaanse winter.

Theater La Fenice| ©Benh LIEU SONG
Theater La Fenice| ©Benh LIEU SONG

Liefhebbers van klassieke muziek of gewoon degenen die willen genieten van een van de mooiste decors van de stad moeten weten dat het winterseizoen in Venetië een overvloed aan mogelijkheden biedt, van die welke plaatsvinden om afscheid te nemen van het jaar tot die welke worden gehouden in de gevangenis van het Dogenpaleis.

Om te beginnen begint in de winter het grote operaseizoen in het Teatro La Fenice. Gedurende de volgende maanden krijgen alle operaliefhebbers de kans om voorstellingen bij te wonen in een van de bakermatten van het genre in de wereld.

Speciale evenementen zijn onder andere het Concerto del Capodanno, het traditionele nieuwjaarsconcert dat elk jaar op 1 januari wordt gehouden. Hetzelfde repertoire is echter ook te horen op de dagen daarvoor, tussen 28 en 31 december.

Een andere geweldige locatie voor concerten tijdens het zomerseizoen is de kerk van San Vidal, op een steenworp afstand van het Canal Grande. Veel van deze concerten zijn gewijd aan de muziek van Vivaldi.

De Scuola Grande San Teodoro biedt als onderdeel van haar culturele programma ook een groot aantal concerten aan Venetianen en toeristen. Het meest in het oog springend is het traditionele carnavalsconcert in februari.

Als er één plek is die in principe ongeschikt is voor muzikale optredens, dan is het wel de gevangenis van het Dogenpaleis. Sinds enkele jaren is het echter het decor voor een aantal spectaculaire barokconcerten.

Tot slot worden er in een aantal paleizen in de stad concerten georganiseerd die je kunt bijwonen. Je moet je alleen wel haasten om kaartjes te bemachtigen voordat ze uitverkocht zijn.

Reserveer kaartjes voor het concert van I Musici Veneziani

3. Alleen voor de dapperen: begin het jaar met een duik in het Lido

Een bezoek aan het Lido| ©Gary Houston
Een bezoek aan het Lido| ©Gary Houston

Nadat ze oudejaarsavond hebben doorgebracht om de komst van het nieuwe jaar te vieren, hebben de meest onverschrokken Venetianen nog een traditie te vervullen: de eerste duik van het jaar. Als je mee wilt doen (of gewoon in de buurt wilt zijn en van de sfeer wilt genieten) moet je er rekening mee houden dat de temperaturen meestal vrij laag zijn.

Deze traditie vindt plaats op de stranden van het Lido, waar honderden dappere baders komen voor een korte duik in het ijskoude water. Natuurlijk staat de activiteit open voor iedereen die durft, maar ik raad je aan om je capaciteiten en je toestand na een nacht vol festiviteiten te meten.

Na het zwemmen verandert het gebied in een klein feestje. Broodjes, wijn en linzen worden uitgedeeld aan de aanwezigen, allemaal gratis (hoewel het gebruikelijk is om een kleine fooi achter te laten). Omdat er meestal niet veel toeristen zijn, is deze activiteit een van de beste manieren om de authentieke sfeer van Venetië te proeven.

De beste manier om bij het Lido te komen is met de Venetiaanse vaporetto. Zoek in dit geval naar de halte bij Piazzale Roma. Een andere optie is de trein, want er zijn verschillende lijnen vanuit Venetië die je naar je bestemming brengen.

4. Beleef de Driekoningen en de aankomst van de Befana als een kind

De heksenkostuums van de Befana| ©Promonautica.
De heksenkostuums van de Befana| ©Promonautica.

Op de 12e dag van Kerstmis, 6 januari, vieren de Italianen het feest van de Driekoningen. Op deze dag laat een heks genaamd Befana cadeautjes achter voor alle kinderen die zich goed hebben gedragen, maar ook kolen voor de minder goede kinderen. In Venetië kun je, naast de officiële evenementen, genieten van de markten die op die dag worden gehouden en traditionele zoetigheden met chocolade eten.

Wat echter het meest je aandacht zal trekken als je die dag in Venetië doorbrengt, is de manier waarop de komst van de Befana wordt gevierd(hier is de legende voor het geval je naar Venetië gaat met kinderen en je het aan hen wilt uitleggen). Om te beginnen verkleden Venetianen zich als oude vrouwen en wandelen door de stad en daarnaast worden er twee interessante evenementen georganiseerd die de moeite waard zijn.

Het eerste is een race, de Corsa dea Befana, op het eiland Lido. Bij dit evenement achtervolgen atleten en amateurs de heks op een motor door de stad.

Het tweede evenement is nog interessanter. Het is de Regatta delle Befane, waaraan de beste leden van een van de roeiverenigingen van de stad deelnemen. De start is in San Toma, maar ik raad je aan om een plekje te zoeken tussen het Canal Grande en de Rialtobrug (een van de mooiste bruggen in Venetië) om het te bekijken.

Boek een gondelvaart op het Canal Grande

5. Neem deel aan de opening van het carnaval op het Festa Veneziana sull'acqua

Festa Veneziana sull'acqua| ©Karen C
Festa Veneziana sull'acqua| ©Karen C

Pak een masker, trek een kostuum aan (hoe uitgebreid ook) en ga op pad om te genieten van de eerste evenementen waarmee het populaire Venetiaanse carnaval wordt geopend. Als je in februari in de stad bent, mag je het tweedaagse Festa Veneziana sull'acqua niet missen, met geweldige shows en een interessante regatta.

Het Festa Veneziana sull'acqua vindt plaats op het kanaal Cannaregio (een goede plek als je op zoek bent naar goedkope restaurants in Venetië) tijdens het eerste weekend van carnaval. Op zaterdag is er een fantastische watershow waar verschillende artiesten hun beste beentje voorzetten in kostuums en maskers.

De volgende dag vindt de eerste regatta van het carnaval plaats, de Regata delle Columbine. Deze begint op het Canal Grande, maar de interessantste plek is bij de finish, in Cannaregio zelf. Daar staan talloze kraampjes met eten en glühwein, allemaal opgeluisterd door muziek.

De populariteit van deze evenementen trekt een groot aantal Venetianen en toeristen. Daarom raad ik je aan om ruim van tevoren naar de locaties te gaan om een goede plek te bemachtigen.

6. Geniet van het carnaval in Venetië

Carnaval in Venetië| ©Enrico Strocchi
Carnaval in Venetië| ©Enrico Strocchi

Venetië in februari staat gelijk aan carnaval. De activiteiten beginnen al weken voordat het festival officieel begint en gaan non-stop door gedurende de ongeveer 10 dagen van het festival. Laat je verlegenheid achter je en neem actief deel aan de evenementen die plaatsvinden, want ik verzeker je dat je ze niet zult vergeten.

Tijdens de carnavalsdagen is het traditie om een gondelvaart te maken en naar een serenade te luisteren, maar ook om deel te nemen aan de bals in de paleizen of, als je niet het geluk hebt om erbij te zijn, op de pleinen van de stad. Het Dogenpaleis is aangekleed met twee grote maskers om deze dagen van plezier te verwelkomen.

Het eerste waar je aan denkt als je het over carnaval in Venetië hebt, zijn de privé-bals en de maskers. Veel van deze privéfeesten hebben een eeuwenoude geschiedenis en worden nog steeds gehouden in dezelfde paleizen waar ze in de 18e eeuw werden gehouden.

Helaas is het niet eenvoudig om er een bij te wonen. Je kunt alleen proberen de feesten bij te wonen die entree vragen, en alleen als je je kaartje bijna een jaar van tevoren koopt. Vergeet niet dat er een strikte dresscode is: haute couture kostuum met een historisch thema en masker.

Het is eenvoudiger en minder formeel om een van de feesten op het San Marcoplein bij te wonen. Met een masker en een flitsend kostuum kun je gemakkelijk doorgaan voor een Venetiaan. Naast het genieten van de festiviteiten, mag je de gastronomische specialiteiten die op straat worden verkocht niet missen, vooral de zoetigheden.

7. Maak kennis met het traditionele Festa de la Marie

Processie van de Festa Marie| ©Claude Schildknecht
Processie van de Festa Marie| ©Claude Schildknecht

De beste tijd om de meest traditionele klederdracht van Venetië te bewonderen is het Festa delle Marie, een evenement waarbij jonge vrouwen worden uitgekozen om deel te nemen aan een van de belangrijkste optochten van het carnaval en aan de traditionele Vlucht van de Leeuw.

Het selectieproces begint enkele weken voordat het carnaval begint, wanneer een voorselectie van kandidaten wordt gemaakt. Een van de vereisten is dat ze allemaal in Venetië wonen.

Zodra de 12 Marie's zijn gekozen, vindt er een optocht plaats van San Pietro di Castello (de plaats van de oude basiliek van de stad) naar het San Marcoplein. Daar wordt elk van de Maria's gepresenteerd aan de inwoners van Venetië. Deze optocht is visueel indrukwekkend, omdat vertegenwoordigers van veel historische verenigingen deelnemen in uitgebreide middeleeuwse kostuums.

De traditie van het Festa de la Marie ontstond meer dan 10 eeuwen geleden. Volgens de legende moesten alle paren die zouden trouwen een zegen ontvangen op de dag van de Zuivering van Maria, 2 februari. Uit de allerarmsten werden twaalf bruiden gekozen, die prachtige geleende jurken en sieraden kregen om zich te tooien. Daarna ontving de Doge hen zelf in het Dogepaleis en vond er een uitbundig feest plaats.

De traditie werd verbroken in 973, toen de stad tijdens deze viering werd aangevallen door piraten. De 12 bruiden werden ontvoerd, maar de Venetianen wisten hen kort daarna te redden. Om deze gebeurtenis te herdenken werd het Festa de la Marie in het leven geroepen.

Koop je ticket voor het Dogenpaleis

8. Neem afscheid van Carnaval met de Svolo del Leone - De Vlucht van de Leeuw

Svolo del Leone op het San Marcoplein| ©Gary Houston
Svolo del Leone op het San Marcoplein| ©Gary Houston

Of je nu het enorme geluk hebt gehad om het hele carnaval in Venetië door te brengen of je komt alleen voor het einde, de Svolo del Leone ceremonie is een must-see. Het is niet alleen een prachtige viering, maar ook een zeer suggestieve gebeurtenis vol symboliek. Natuurlijk mag je het feestelijke gedeelte met muziek, drank en eten niet missen.

De gevleugelde leeuw is het symbool van de stad en was dat al in de tijd van de Serenissima Republiek. Voor dit evenement wordt de leeuw afgebeeld op een enorme vlag van San Marco, die wordt gehesen op de klokkentoren van de gelijknamige basiliek. Vlak daarvoor wordt op een druk plein de winnaar van de Marie-wedstrijd bekendgemaakt.

Terwijl dit gebeurt, spelen de muzikanten van La Fenice de Hymne van San Marco. Als de vlag op zijn plaats is aangekomen, begint een prachtig vuurwerk, waarmee het festival ten einde komt.

Koop je kaartje voor de Basiliek van San Marco

9. Ontsnap aan de kou door de ondergrondse tunnels van de stad te bezoeken

Dogepaleis Gevangenissen| ©Depositofotos
Dogepaleis Gevangenissen| ©Depositofotos

Als het koud is, heb je misschien geen zin om buiten te zijn. Een andere activiteit waarmee je even aan de kou kunt ontsnappen, is door de ondergrondse gangen van de stad in te duiken om een aantal van de onbekendere bezienswaardigheden te ontdekken. Hoewel het misschien niet zo lijkt, verbergen sommige gebouwen in Venetië interessante crypten en gangen.

Door deze tunnels lopen is absoluut een andere ervaring. Normaal gesproken worden bezoeken alleen gemaakt met het licht van een fakkel of een kleine lantaarn die de bijna vergeten crypten (zoals San Simeon Piccolo of San Zaccaria) verlicht tot enkele fresco's die onder de grond zijn gemaakt. Er is ook een nis gevuld met schedels in catacombe-stijl.

10. Proef de Venetiaanse wintersnoepjes

Verscheidenheid aan Fritelle| ©Terry
Verscheidenheid aan Fritelle| ©Terry

De winter in Venetië gaat gepaard met een aantal seizoensgebonden gastronomische specialiteiten, vooral zoetigheden. Als je ten volle wilt genieten van de ervaring van een reis naar de Stad van de Kanalen in deze tijd van het jaar, moet je een aantal van deze gerechten proberen, hetzij op straat of tijdens een gastronomische tour.

De eerste grote Venetiaanse specialiteit is nauw verbonden met het carnaval. Het is de fritelle, een recept dat al eeuwen lijkt te bestaan. Het is een beignet dat een paar weken voor het begin van het grote festival in de stad wordt verkocht bij straatstalletjes. Tegenwoordig kun je ook vernieuwingen vinden zoals beignets met nutella of rum.

Een ander typisch dessert van de stad is de galani, een soort gefrituurd deeg dat lijkt op castagnole. Het grootste verschil is dat deze laatste wordt geserveerd met poedersuiker erop.

Boek een gastronomische tour door Venetië

Het weer in Venetië in de winter

Venetië in de sneeuw, San Sebastiano| ©Drew de F Fawkes
Venetië in de sneeuw, San Sebastiano| ©Drew de F Fawkes

Toegegeven, mensen die een hekel hebben aan kou zullen het Venetiaanse weer in de winternogal onaangenaam vinden. Naast de lage temperaturen wordt de gevoelstemperatuur kouder door mist, vochtigheid en winden zoals sirocco en bora. In elk geval is het altijd aan te raden om de weersverwachting te controlerenvoordat je op reis gaat.

Toch zijn er enkele verschillen afhankelijk van de reisdatum binnen het winterseizoen:

  • December: de op één na koudste maand van het jaar, met maxima van 8º en minima van 1º.
  • Januari: de koudste maand. De maximumtemperaturen komen gemiddeld nauwelijks boven de 8ºC uit, terwijl de minimumtemperaturen dicht bij 0ºC liggen. Het is ook de periode met de grootste kans op sneeuw.
  • Februari: de tweede twee weken brengen een kleine verandering in de temperaturen. De maximumtemperaturen beginnen de 10 ºC te naderen, hoewel de minimumtemperaturen gemiddeld dicht bij de 1 ºC blijven. In het voordeel is dat het de minst regenachtige maand van het jaar is.
  • Maart: de temperaturen beginnen te stijgen en de maxima bereiken de 13º. s Nachts is het echter nog steeds vrij koud, met een gemiddelde van rond de 4ºC.

Reis naar Venetië in het hoogseizoen

Acqua alta op het San Marcoplein| ©Javier Valero Iglesias
Acqua alta op het San Marcoplein| ©Javier Valero Iglesias

Hoewel het risico van acqua alta (hoog water) al in de herfstmaanden begint, is december een van de meest voorkomende maanden voor dit fenomeen. In het kort komt het erop neer dat het getij zo hoog wordt dat de straten en pleinen van de stad onder water komen te staan.

Op een officiële website staan waarschuwingen voor mogelijke acqua alta, maar de voorspelling is slechts drie dagen betrouwbaar. Meestal is dit fenomeen echter slechts een kleine overstroming die mensen niet verhindert om bijna normaal te leven en die bovendien meestal 2 tot 3 uur duurt.

Het is heel anders wanneer er een ernstigere episode van hoogwater is. Dan loeien de sirenes van de stad als waarschuwing en kan het water sommige gebieden ernstig onder water zetten.

Naast het raadplegen van deze voorspellingen is mijn advies om waterdichte laarzen te dragen en vooral rustig aan te doen.

Is het de moeite waard om in de winter naar Venetië te reizen?

Kerstmarkt in Venetië| ©Plaza Mayor.
Kerstmarkt in Venetië| ©Plaza Mayor.

Venetië bezoeken in de winter betekent aan de ene kant dat je de kou moet trotseren. Bovendien zijn de uren met daglicht vrij kort, dus je zult je rondleidingen goed moeten plannen.

Dit seizoen heeft echter ook voordelen die opwegen tegen de hierboven genoemde nadelen. Om te beginnen zijn er veel minder toeristen (met uitzondering van carnaval), wat betekent dat je de stad comfortabeler kunt bezoeken en de drukte kunt vermijden. Dit betekent weer lagere prijzen voor vluchten en hotels.

Daarnaast biedt de winter in Venetië een aantal echt interessante activiteiten. Om er maar twee te noemen: in december vinden de kerstfestiviteiten plaats, terwijl in februari het beroemdste festival van de stad, het carnaval, wordt gevierd. Alleen al om deze redenen is het zeker de moeite waard.