10 Beste Kunstwerken van de Capitoline Musea in Rome

Sinds paus Sixtus IV in de 15e eeuw een collectie bronzen beelden aan de Capitolijnse Musea in Rome schonk, is de collectie steeds verder uitgebreid, waardoor het museum nu het belangrijkste gemeentelijke museum van de stad is en een must-see tijdens een bezoek aan de Italiaanse hoofdstad.

Binnen de muren is er veel te zien. Echte kunstschatten uit verschillende tijdperken, waarvan ik je in deze post een voorproefje geef om je te helpen een beeld te krijgen van wat je daar kunt ontdekken. Oh, en vergeet niet om de toegangsprijzen en openingstijden van de Capitolijnse Musea te bekijken, zodat je je bezoek tot in detail kunt voorbereiden.

In het midden van de Sala della Loba in de Capitolijnse Musea staat het standbeeld van de Capitoolse wolvin, het symbool van Rome.

Volgens de legende vond deze wolvin in de wateren van de Tiber, vlakbij de Palatijnse heuvel, de tweeling Romulus en Remus, die ze verzorgde en zoogde alsof het haar eigen kinderen waren. Beiden zouden later de stichters van de stad worden, hoewel veel theorieën beweren dat deze mythe slechts een verzinsel is van de Romeinen om de geboorte van de keizerlijke stad in een episch en glorieus jasje te steken.

Het standbeeld van de "Capitolijnse wolvin" dateert uit de 11e of 12e eeuw en is gemaakt van brons. Men neemt aan dat het een kopie is van een Etruskisch standbeeld dat een heilige rol speelde in het oude Rome. De twee kleine figuren van Romulus en Remus die "Luperca" vergezellen, zijn daarentegen later, tegen het einde van de 15e eeuw, aan het geheel toegevoegd.

Als curiositeit is er op het Piazza del Campidoglio (waar je vanaf het uitkijkpunt een van de mooiste uitzichten over Rome hebt) een replica van de Loba Capitolina te zien, die ook veel bekijks trekt. Vergeet niet een foto te maken!

Tijdens het Romeinse Rijk waren er veel ruiterstandbeelden in de stad, maar wat het standbeeld van Marcus Aurelius zo bijzonder maakt, is dat het het enige ruiterstandbeeld uit de oudheid is dat de middeleeuwen heeft overleefd. Tijdens deze periode werden de meeste van deze kunstwerken namelijk omgesmolten om met hun brons munten te slaan.

Het ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius is tot op de dag van vandaag bewaard gebleven omdat het werd verward met keizer Constantijn I, die met het Edict van Milaan een einde maakte aan de vervolging van christenen en vrijheid van godsdienst in het rijk instelde.

Momenteel bevindt het standbeeld zich in het Palazzo dei Conservatori van de Capitolijnse Musea en er is enige discussie over de oorspronkelijke locatie ervan. Het meest waarschijnlijk lijkt het Forum Romanum of de Piazza Colonna (waar de Columna Antonina stond) en niet in de buurt van de Basiliek van Sint-Jan van Lateranen, zoals middeleeuwse bronnen uit de 10e eeuw beweren.

U kunt een replica van dit bronzen beeld uit de 2e eeuw n.Chr. bekijken op het Piazza del Campidoglio, waar Michelangelo het origineel in de 16e eeuw plaatste.

Samen met de vorige beelden is het beeld van de stervende Galatische soldaat een van de populairste beelden in de Capitolijnse Musea, omdat het op zeer realistische wijze de pijn weergeeft van een Galliër die in de strijd verslagen is door koning Attalus I van Pergamon, die tegen de dood vecht en weigert zich bij zijn lot neer te leggen.

Aangenomen wordt dat dit werk een Romeinse marmeren kopie is van een eerder Hellenistisch werk in brons, dat deel uitmaakt van de School van Pergamon, die zich meestal verdiepte in de uitdrukking van pathos. Door zijn artistieke kwaliteit werd het een van de meest bewonderde werken uit de oudheid door Europese reizigers van de Grand Tour.

Het lijkt erop dat het beeld van de stervende Galatische krijger aan het begin van de 17e eeuw tijdens opgravingen in Villa Ludovisi werd ontdekt, samen met het beeld van de zelfmoordende Galliër (te zien in het Palazzo Altemps van het Nationaal Romeins Museum), aangezien beide deel uitmaakten van een beeldengroep van vier figuren.

De Venus Capitolina is een van de populairste beelden in de Capitolijnse Musea. Je vindt haar in de zogenaamde "Gabinete de Venus" (Venus-kabinet), op de begane grond van het Palacio Nuevo del Campidoglio.

Dit beeld is een replica van een Hellenistisch beeld dat in de 4e eeuw v.Chr. door Praxiteles werd gemaakt. Het werd in de 17e eeuw in de buurt van de Basiliek van San Vitale gevonden en paus Benedictus XIV kocht het van de familie Stazi om het aan de Capitolijnse Musea te schenken.

Het stelt de godin Venus voor die naakt uit haar bad komt, in een ingetogen houding, en er zijn talrijke replica's van gemaakt, bekend als de "Capitolijnse Venus".

In dezelfde zaal van het Palazzo dei Conservatori waar het ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius staat, kunt u ook het hoofd van het kolossale standbeeld van Constantijn bewonderen, dat deel uitmaakte van een zittend standbeeld van de keizer uit de 3e eeuw n.Chr. Andere delen van dit standbeeld zijn bewaard gebleven en kunt u ook bekijken tijdens een bezoek aan de Capitolijnse Musea.

De overblijfselen van het kolossale standbeeld van Constantijn werden in de 15e eeuw gevonden in de Basilica di Massenzio, in het Forum Romanum

Dit bronzen beeld uit de 1e eeuw v.Chr. is een van de populairste werken in de Capitolijnse Musea vanwege zijn unieke houding en ongebruikelijke thema. Tijdens de Renaissance werd het zelfs zeer gewaardeerd en ontstonden er verschillende replica's, zoals die te zien zijn in het Louvre in Parijs en het Pushkin Museum in Moskou.

De Espinario stelt een zittende jongen voor die naar de zool van zijn linkervoet kijkt om een doorn te verwijderen die erin is blijven steken.

In de Griekse mythologie was Medusa een vrouw met slangen als haar die de kracht had om iedereen die haar in de ogen durfde te kijken te verstenen.

Deze buste is een werk van Gian Lorenzo Bernini uit de 17e eeuw dat het exacte moment van de metamorfose weergeeft. De bedoeling van de kunstenaar met dit beeldhouwwerk was om zijn talent als beeldhouwer te tonen en tegelijkertijd te spelen met de toeschouwer, die net als Medusa "versteend" kan raken wanneer hij zijn vaardigheden met de beitel bewondert.

Dit kunstwerk is te zien in het Palazzo dei Conservatori van de Capitolijnse Musea.

Een ander beroemd kunstwerk in de Capitolijnse Musea is de Marforio, een kolossaal marmeren beeld uit de 1e eeuw n.Chr. dat oorspronkelijk een Romeinse fontein uit de Flavische periode sierde.

Het stelt de personificatie van een oceaan of een rivier voor en werd in de 16e eeuw gevonden in het Forum van Augustus, naast de tempel van Mars Ultor. Tegenwoordig is het te zien in de binnenplaats van het Palazzo Nuovo.

Dit fantastische mozaïek uit de 2e eeuw, dat in de 18e eeuw in de Villa Adriana in Tivoli werd gevonden, wordt beschouwd als een Hellenistische kopie van het werk dat Soso van Pergamon maakte om het paleis van koning Eumenes II van Pergamon te versieren.

Het Mozaïek van de Duiven is een uitstekend voorbeeld van het hoge niveau dat de mozaïektechniek in Rome bereikte, waarbij met slechts enkele glas- en marmersteentjes zeer realistische effecten werden gecreëerd.

U kunt dit werk bekijken in de Zaal van de Duiven. Daar kunt u ook andere interessante vondsten bekijken, zoals andere mozaïeken, bas-reliëfs en enkele bronzen platen met gegraveerde wetten.

Ten slotte kunt u in de zaal van Santa Petronilla het doek La Buenaventura bekijken, een van de eerste werken van de schilder Caravaggio dat aan het einde van de 16e eeuw behoorlijk revolutionair was, omdat het afweek van het dominante historische kader van die tijd (waarbij bijbelse en mythologische thema's overheersten) en zich richtte op het dagelijks leven van de mensen uit die tijd.

La Buenaventura stelt een zigeunermeisje voor dat de toekomst voorspelt aan een naïeve jongeman, terwijl ze ook de ring van zijn hand steelt, gebruikmakend van het feit dat hij afgeleid is door haar glimlach.

Naast het thema, dat zo anders was dan gebruikelijk, veroorzaakte dit werk veel opschudding onder de estheten van die tijd. De reden? Let op de handen van het meisje, want Caravaggio heeft ze vuil afgebeeld, waarmee hij de slechte hygiëne van de volksklasse in die tijd weergeeft.

Zoals ik al zei, dit viel helemaal niet in de smaak bij de estheten, die in hun schilderijen geen concessies deden aan het dagelijks leven, maar stelden dat in de kunst schoonheid voorrang moest krijgen en boven sociale thema's moest worden verheven.